Nhiều bậc cha mẹ tin rằng con cái như một tờ giấy trắng, chờ cha mẹ “tô vẽ”. Nhưng quan điểm này, theo Giáo sư Steven Pinker, nhà tâm lý học nổi tiếng của Đại học Harvard, là một sai lầm. Bài viết sẽ phân tích quan điểm này và đề xuất cách tiếp cận nuôi dạy con hiệu quả hơn.
Giáo sư Pinker chỉ trích mạnh mẽ quan niệm “tờ giấy trắng” trong cuốn sách “Blank Slate”. Ông cho rằng, trẻ em được sinh ra với một cấu hình gen hoàn chỉnh, ảnh hưởng lớn đến chỉ số IQ và tính cách. Gen không chỉ quyết định trí thông minh mà còn cả tính khí bẩm sinh của trẻ. Thực tế, ngay cả những anh chị em cùng cha mẹ cũng có thể có tính cách khác biệt đáng kể.
Tính khí bẩm sinh: Khía cạnh quan trọng bị bỏ qua
Vào những năm 1960, các nhà tâm lý học Alexander Thomas và Stella Chess đã có một phát hiện quan trọng: Tính khí bẩm sinh của trẻ em, có thể quan sát được ngay từ sơ sinh và duy trì suốt quá trình lớn lên. Nghiên cứu dài hạn trên hàng trăm trẻ em đã xác định 9 khía cạnh của tính khí bẩm sinh:
- Cách ứng xử
- Đồng hồ sinh học
- Phản ứng với điều mới lạ
- Khả năng thích nghi với môi trường mới
- Sự nhạy cảm
- Tâm lý
- Động cơ cố gắng
- Sự mất tập trung
- Sự chú ý
Alt text: Hình ảnh Giáo sư Đại học Harvard, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiểu tính khí bẩm sinh của trẻ
Việc hiểu và chấp nhận tính khí bẩm sinh của con là nền tảng quan trọng trong nuôi dạy con. Tính cách của trẻ được hình thành từ 3 yếu tố chính: di truyền, môi trường chia sẻ (gia đình) và môi trường không chia sẻ (các yếu tố bên ngoài gia đình). Thú vị là, “môi trường không chia sẻ” lại có ảnh hưởng lớn hơn môi trường gia đình đến sự phát triển của trẻ.
Trẻ là hạt giống, không phải tờ giấy trắng
Giáo sư Pinker ví trẻ em như những “hạt giống”. Cha mẹ không cần “tô vẽ” mà cần tạo điều kiện thuận lợi để hạt giống phát triển. Cung cấp ánh sáng mặt trời (tình yêu thương), tưới nước (chăm sóc), cắt tỉa cành lá (hướng dẫn) là những điều cha mẹ cần làm. Tuy nhiên, việc ép buộc một hạt giống hoa hồng thành hoa mẫu đơn là điều không thể.
Alt text: Hình ảnh minh họa cho quan điểm trẻ như hạt giống, cần môi trường phù hợp để phát triển
Cha mẹ cần hiểu con mình, tạo môi trường phù hợp với tính khí và khả năng của trẻ. Việc can thiệp quá mức hoặc cố gắng thay đổi bản chất của con sẽ không mang lại hiệu quả. Quan trọng hơn cả là thấu hiểu và tôn trọng sự độc đáo của mỗi đứa trẻ.
Kết luận: Nuôi dạy con dựa trên sự thấu hiểu
Coi con cái là “hạt giống” giúp cha mẹ giảm bớt áp lực, lo lắng và tạo không gian phát triển tự nhiên cho trẻ. Nuôi dạy con không phải là “dạy” mà là “hiểu”. Hãy cùng Cachchamcon.com khám phá thêm nhiều phương pháp nuôi dạy con hiệu quả, giúp con phát triển toàn diện và hạnh phúc. Hãy truy cập website Cachchamcon.com để tìm hiểu thêm những bài viết bổ ích khác!
