Thanh niên Việt Nam, với độ tuổi từ 16 đến 30, là lực lượng xã hội đông đảo, năng động và đóng vai trò quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Luật Thanh niên năm 2020 (số 57/2020/QH14) đã khẳng định vị thế này, nhấn mạnh tính xung kích, sáng tạo và vai trò tiên phong của thanh niên trong công cuộc đổi mới và hội nhập quốc tế. Bài viết này sẽ phân tích vai trò của thanh niên trong quá khứ, hiện tại và định hướng cho tương lai.
Thanh niên và Công cuộc Đổi mới: Từ Quá khứ đến Hiện tại
Từ Nghị quyết 25-NQ/TW năm 2008 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên đến Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam giai đoạn 2021-2030, Đảng và Nhà nước luôn coi trọng vai trò của thanh niên. Nhiều chính sách, chỉ thị, nghị quyết được ban hành nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho thanh niên phát triển toàn diện và đóng góp tích cực vào xã hội.
Ví dụ, Chỉ thị số 06/2005/CT-TTg khuyến khích thanh niên tham gia phát triển kinh tế – xã hội, đặc biệt tại vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo. Nghị quyết số 01/2012/NQLT-CP-BCHTWĐTN và Nghị quyết số 01/NQLT-CP-BCHTWĐ năm 2017 về phối hợp công tác giữa Chính phủ và Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tiếp tục nhấn mạnh vai trò này, thúc đẩy sự tham gia của thanh niên trong nhiều lĩnh vực như bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu, và phát triển du lịch.
Luật Thanh niên 2020 trao quyền cho tổ chức thanh niên trong việc tập hợp, chăm lo và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của thanh niên, khẳng định vai trò quan trọng của họ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Chỉ thị số 08-CT/TW năm 2021 của Ban Bí thư khóa XIII về Đại hội Đoàn TNCS Hồ Chí Minh cũng thúc đẩy việc phát huy vai trò thanh niên thông qua các phong trào thi đua sôi nổi và đa dạng. Quyết định số 1895/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh niên giai đoạn 2021-2030 cũng cho thấy sự quan tâm đặc biệt của Nhà nước.
Thanh niên tham gia hoạt động tình nguyện
Với hơn 22 triệu người, chiếm khoảng 22,5% dân số và 35% lực lượng lao động, thanh niên Việt Nam hiện diện ở mọi tầng lớp xã hội. Họ tích cực tham gia các phong trào như “Năm xung kích phát triển kinh tế – xã hội và bảo vệ Tổ quốc”, “Xung kích bảo vệ Tổ quốc”, “Tôi yêu Tổ quốc tôi”,… góp phần vào việc giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, và phát triển kinh tế – xã hội địa phương.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tích đáng tự hào, vẫn còn một bộ phận thanh niên chưa nhận thức đầy đủ trách nhiệm đối với đất nước, dễ bị ảnh hưởng bởi các thế lực thù địch. Tỷ lệ thất nghiệp ở thanh niên vẫn còn cao, trình độ chuyên môn cần được nâng cao. Đây là những thách thức cần được giải quyết để phát huy tối đa tiềm năng của lực lượng trẻ.
Định hướng Phát triển Vai trò Thanh niên trong Tương lai
Để phát huy tối đa vai trò của thanh niên trong tương lai, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp:
1. Tăng cường Giáo dục và Nâng cao Nhận thức:
Tăng cường giáo dục lòng yêu nước, ý thức trách nhiệm xã hội, và lý tưởng cách mạng cho thanh niên. Đổi mới phương pháp giáo dục, kết hợp giáo dục lý tưởng với giáo dục pháp luật, đạo đức, lối sống, và kỹ năng sống. Tạo điều kiện học tập, làm việc và giải trí lành mạnh cho thanh niên.
2. Hoàn thiện Chính sách và Pháp luật:
Rà soát, bổ sung và ban hành các chính sách, pháp luật về thanh niên trên cơ sở Luật Thanh niên 2020. Tạo cơ chế ưu đãi, khuyến khích thanh niên tham gia vào các lĩnh vực trọng điểm của đất nước, đặc biệt là tại vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo. Xây dựng cơ chế trọng dụng, phát hiện và bồi dưỡng nhân tài trẻ.
3. Đổi mới Phương thức Hoạt động của Tổ chức Đoàn:
Đổi mới nội dung, hình thức hoạt động của Đoàn Thanh niên, tăng cường tính hấp dẫn và lôi cuốn, tạo môi trường để thanh niên phát huy tính xung kích và sáng tạo. Đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Đoàn để họ thực sự là người dẫn dắt và hỗ trợ thanh niên.
Thanh niên tham gia các hoạt động xã hội
4. Tăng cường Hợp tác Quốc tế:
Tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực thanh niên, tạo điều kiện cho thanh niên tham gia các hoạt động giao lưu, học tập quốc tế, nâng cao nhận thức về hội nhập quốc tế.
5. Vai trò Giám sát và Phản biện Xã hội:
Tăng cường vai trò giám sát và phản biện xã hội của Đoàn Thanh niên, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức đoàn thể, góp phần xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn.
Kết luận
Thanh niên là nguồn lực quý báu, là tương lai của đất nước. Việc phát huy vai trò của thanh niên đòi hỏi sự quan tâm, đầu tư và tạo điều kiện thuận lợi từ phía Đảng, Nhà nước, gia đình và xã hội. Với sự nỗ lực chung tay, chúng ta sẽ góp phần xây dựng một thế hệ thanh niên Việt Nam vững mạnh, năng động, sáng tạo, sẵn sàng cống hiến cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Hãy cùng Cachchamcon.com đồng hành và tìm hiểu thêm nhiều thông tin hữu ích khác để cùng nhau nuôi dạy con cái tốt hơn.
