Tăng cường tiếng Việt cho trẻ mầm non dân tộc thiểu số (DTTS) là một nhiệm vụ quan trọng, góp phần đảm bảo sự phát triển toàn diện và hòa nhập cộng đồng cho các em. Đề án Tăng cường tiếng Việt trên cơ sở tiếng mẹ đẻ cho trẻ mầm non người DTTS giai đoạn II (2021 – 2025) tại một số tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp thiết thực, hướng tới mục tiêu chuẩn bị tốt nhất về ngôn ngữ và kỹ năng giao tiếp tiếng Việt cho các em trước khi vào lớp 1.
Nhiều giải pháp đồng bộ, hiệu quả
Để đạt được mục tiêu đề ra, công tác tuyên truyền về tầm quan trọng của việc tăng cường tiếng Việt (TCTV) cho trẻ em DTTS được đặc biệt chú trọng. Ngành giáo dục đã nỗ lực nâng cao nhận thức cho các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, cán bộ quản lý, giáo viên, phụ huynh và cộng đồng. Các cơ sở giáo dục mầm non đã tích cực tạo môi trường TCTV thân thiện, phù hợp với từng độ tuổi và chủ đề học tập. Môi trường này được xây dựng cả trong và ngoài lớp học, hỗ trợ tối đa quá trình học tập và phát triển ngôn ngữ của trẻ.
Trẻ mầm non DTTS được tăng cường tiếng Việt
Phương pháp trải nghiệm thực tế được áp dụng rộng rãi. Việc sử dụng đồ dùng, nguyên vật liệu địa phương, kết hợp tiếng mẹ đẻ và tiếng Việt, đã tạo ra môi trường học tập sinh động và gần gũi. Các tranh ảnh, câu chuyện, bài hát, thơ ca, hát ru bằng tiếng dân tộc được tận dụng tối đa, biến thành nguồn học liệu quý giá. Trò chơi dân gian, hoạt động lễ hội truyền thống cũng được tích hợp khéo léo, tạo nên sự gắn kết giữa văn hóa truyền thống và việc học tiếng Việt.
Hoạt động trải nghiệm giúp trẻ làm quen với tiếng Việt
Công tác xã hội hóa giáo dục cũng đạt được nhiều kết quả tích cực. Năm học 2023 – 2024, kinh phí vận động được hơn 3 tỷ đồng đã được sử dụng để cải thiện cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi, xây dựng sân chơi… tạo môi trường học tập an toàn, hiện đại và thân thiện cho trẻ. Các chính sách hỗ trợ ăn trưa, học phí, cũng được triển khai kịp thời, đầy đủ.
Thành quả đáng khích lệ và những thách thức phía trước
Kết quả ban đầu cho thấy, tỷ lệ trẻ DTTS đến trường đã được cải thiện đáng kể. Đặc biệt, 100% trẻ DTTS được tăng cường tiếng Việt, có khả năng giao tiếp tự tin và nắm bắt kiến thức cơ bản để chuẩn bị vào lớp 1. Tuy nhiên, vẫn còn những khó khăn cần khắc phục như kinh phí hạn chế, cơ sở vật chất thiếu thốn, tỷ lệ trẻ dưới 5 tuổi và trẻ nhà trẻ đến trường còn thấp. Sự khác biệt giữa môi trường tiếng Việt ở trường và tiếng mẹ đẻ ở nhà cũng là một thách thức lớn. Khả năng sử dụng tiếng mẹ đẻ của giáo viên cũng ảnh hưởng đến hiệu quả giảng dạy.
Tổ chức hoạt động trải nghiệm ngoài trời
Định hướng cho tương lai: Tăng cường đầu tư và phối hợp chặt chẽ
Để tiếp tục thực hiện hiệu quả Đề án, cần có sự đầu tư mạnh mẽ hơn nữa vào cơ sở vật chất, trang thiết bị, kinh phí TCTV trong hè và hỗ trợ trang thiết bị cho học sinh tiểu học vùng DTTS. Việc bố trí giáo viên là người DTTS hoặc giáo viên có kinh nghiệm, tâm huyết với trẻ em vùng DTTS là rất cần thiết. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường và phụ huynh để duy trì môi trường tiếng Việt cho trẻ ở cả trong và ngoài trường học cũng là một giải pháp quan trọng. Việc phát động phong trào tự làm đồ dùng, đồ chơi từ nguyên vật liệu địa phương sẽ tạo nên sự gắn kết và hiệu quả cao hơn. Định kỳ tổ chức các hội thảo, chuyên đề để nâng cao năng lực cho đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý cũng rất quan trọng.
Xây dựng môi trường học tập thân thiện
Tóm lại, việc tăng cường tiếng Việt cho trẻ mầm non DTTS là một quá trình lâu dài đòi hỏi sự nỗ lực của toàn xã hội. Với sự đầu tư đúng mức, sự phối hợp chặt chẽ và những giải pháp phù hợp, chúng ta hoàn toàn có thể giúp các em tự tin hòa nhập cộng đồng và có một tương lai tươi sáng. Hãy cùng Cachchamcon.com đồng hành và chia sẻ những kinh nghiệm quý báu để cùng xây dựng một môi trường giáo dục tốt nhất cho trẻ em Việt Nam.
