Năm 2024 ghi nhận mức sinh thấp nhất trong lịch sử Việt Nam, chỉ đạt 1,91 con/phụ nữ. Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương đã công bố thông tin này tại hội nghị Tổng kết công tác dân số năm 2024, đánh dấu năm thứ ba liên tiếp mức sinh giảm dưới mức sinh thay thế (2,1 con/phụ nữ). Xu hướng này đặt ra nhiều thách thức về dân số và phát triển kinh tế – xã hội trong tương lai.
Mức sinh giảm mạnhẢnh minh họa: Xu hướng giảm sinh ở Việt Nam
Phân tích chi tiết mức sinh năm 2024:
-
Giảm mạnh so với các năm trước: So với 1,96 con/phụ nữ năm 2023, 2,01 con/phụ nữ năm 2022 và 2,11 con/phụ nữ năm 2021, mức sinh năm 2024 cho thấy xu hướng giảm sinh ngày càng sâu sắc. Dự báo cho thấy xu hướng này sẽ tiếp tục trong những năm tới. Thậm chí, dự báo hồi đầu năm về sự gia tăng mức sinh do năm Thìn (năm Rồng) cũng đã không thành hiện thực.
-
Sự khác biệt giữa thành thị và nông thôn: Mức sinh ở thành thị chỉ đạt 1,67 con/phụ nữ, thấp hơn đáng kể so với mức sinh ở nông thôn (2,08 con/phụ nữ). Đây là hiện tượng phổ biến trong hai thập kỷ qua, phản ánh sự phát triển kinh tế – xã hội và đô thị hóa ngày càng cao ở các thành phố lớn.
-
Chênh lệch giữa các vùng miền: Mức sinh vẫn có sự chênh lệch đáng kể giữa các vùng. Vùng trung du và miền núi phía Bắc (2,34 con/phụ nữ) và Tây Nguyên (2,24 con/phụ nữ) có mức sinh cao hơn so với các vùng khác. Ngược lại, Đông Nam Bộ có mức sinh thấp nhất cả nước (ước tính 1,48 con/phụ nữ). Tuy nhiên, xu hướng chung là mức sinh ở tất cả các vùng đều giảm dần qua các năm.
Hậu quả của mức sinh thấp và dự báo tương lai:
Theo Phó Cục trưởng Dân số Phạm Vũ Hoàng, nếu xu hướng giảm sinh mạnh tiếp tục, dân số Việt Nam sẽ bắt đầu giảm mạnh sau năm 2054. Dự báo cho thấy mức giảm có thể lên tới 200.000 người mỗi năm vào cuối thời kỳ dự báo (2064-2069). Điều này sẽ dẫn đến tình trạng già hóa dân số nghiêm trọng, thiếu hụt lao động, ảnh hưởng tiêu cực đến kinh tế và xã hội, tương tự như tình trạng ở Nhật Bản – quốc gia có tỷ lệ già hóa dân số cao nhất thế giới. Chi phí cho y tế, an sinh xã hội sẽ tăng lên đáng kể.
Giải pháp và chính sách khuyến khích sinh:
Chiến lược dân số Việt Nam đến năm 2030 đặt mục tiêu duy trì mức sinh thay thế (2,1 con/phụ nữ). Dự thảo Luật Dân số mới đề xuất nhiều giải pháp nhằm hỗ trợ và khuyến khích người dân sinh đủ hai con, bao gồm bãi bỏ tiêu chí giảm sinh con thứ 3 trở lên, khuyến khích phụ nữ kết hôn trước 30 tuổi và sinh đủ hai con trước 35 tuổi. Một số tỉnh thành cũng đã áp dụng chính sách thưởng tiền để khuyến khích sinh con.
Kết luận:
Mức sinh thấp kỷ lục năm 2024 là hồi chuông cảnh báo về những thách thức dân số mà Việt Nam đang phải đối mặt. Việc triển khai hiệu quả các chính sách hỗ trợ, khuyến khích sinh con là cần thiết để đảm bảo sự phát triển bền vững của đất nước. Để tìm hiểu thêm thông tin và các giải pháp hỗ trợ gia đình trong việc nuôi dạy con, hãy truy cập website Cachchamcon.com – nơi bạn sẽ tìm thấy nguồn kiến thức đáng tin cậy và những lời khuyên hữu ích.
