Luật Tư pháp Người chưa Thành niên, được Quốc hội khóa XV thông qua ngày 30/11/2024 và có hiệu lực từ 1/1/2026, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi và tương lai của trẻ em phạm tội tại Việt Nam. Luật này không chỉ thể hiện tính nhân đạo, nhân văn sâu sắc mà còn tập trung vào giáo dục, hỗ trợ, giúp đỡ trẻ em tự sửa chữa lỗi lầm, hướng tới một xã hội công bằng và nhân ái hơn.
Luật định nghĩa người chưa thành niên là người chưa đủ 18 tuổi (theo Khoản 1 Điều 21 Bộ luật Dân sự 2015). Nhận thức được sự dễ bị tổn thương của nhóm đối tượng này – thiếu kiến thức xã hội, pháp luật, khả năng nhận thức và phán đoán còn hạn chế – Luật Tư pháp Người chưa Thành niên hướng tới một tiếp cận chuyên biệt, phù hợp với lứa tuổi và tâm lý của trẻ em. Mục tiêu cuối cùng là giáo dục, cải tạo, giúp đỡ các em tự sửa chữa sai lầm, cải thiện nhận thức và hành vi, trở thành công dân tốt của xã hội.
Luật Tư pháp Người chưa Thành niên: Bảo vệ tương lai của trẻ emẢnh minh họa: Một buổi tư vấn pháp luật cho trẻ em.
Nội dung chính của Luật Tư pháp Người chưa Thành niên
Luật gồm 10 chương và 179 điều, bao gồm các quy định chi tiết về:
-
Xử lý chuyển hướng và hình phạt: Luật tập trung vào việc áp dụng các biện pháp xử lý chuyển hướng, hạn chế tối đa việc giam giữ và trừng phạt, thay vào đó là giáo dục và hỗ trợ trẻ em. 12 biện pháp xử lý chuyển hướng được quy định, bao gồm khiển trách, xin lỗi bị hại, bồi thường thiệt hại, giáo dục tại địa phương, quản thúc tại gia đình, hạn chế giờ giấc, cấm tiếp xúc với người có nguy cơ xấu, cấm đến địa điểm nguy hiểm, tham gia chương trình học tập/dạy nghề, tham gia điều trị/tư vấn tâm lý, thực hiện công việc phục vụ cộng đồng, và giáo dục tại trường giáo dưỡng. Mục đích là giúp trẻ em nhận thức được sai lầm, sửa chữa lỗi lầm và tái hòa nhập cộng đồng.
-
Thủ tục tố tụng: Luật xây dựng quy trình tố tụng thân thiện, phù hợp với độ tuổi và tâm lý của trẻ em. Ví dụ, trong vụ án có cả người chưa thành niên và người lớn, cơ quan điều tra sẽ tách vụ án để xử lý riêng đối với người chưa thành niên. Quy trình khởi tố, điều tra, truy tố được thực hiện trong môi trường thân thiện, thông tin liên quan đến hành vi phạm tội của trẻ em được giữ kín.
-
Thi hành án và tái hòa nhập cộng đồng: Luật chú trọng vào việc hỗ trợ trẻ em trong quá trình thi hành án và tái hòa nhập cộng đồng. Điều này bao gồm việc thiết lập cơ sở giam giữ phù hợp, tăng cường cơ hội tái hòa nhập, xây dựng cơ chế giám sát và giáo dục hiệu quả.
-
Nhiệm vụ và trách nhiệm: Luật quy định rõ nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân và gia đình trong hoạt động tư pháp đối với người chưa thành niên. Việc phối hợp giữa các bên là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả của quá trình giáo dục và tái hòa nhập.
Hỗ trợ tâm lý cho trẻ em phạm tộiẢnh minh họa: Trẻ em được hỗ trợ tâm lý sau khi phạm tội.
Tầm quan trọng của Luật Tư pháp Người chưa Thành niên
Luật Tư pháp Người chưa Thành niên là một minh chứng cho sự quan tâm đặc biệt của Nhà nước đối với trẻ em phạm tội. Luật này không chỉ hướng tới việc xử lý tội phạm mà còn quan trọng hơn là giáo dục, hỗ trợ và giúp đỡ các em trở thành những công dân tốt. Việc tăng cường giáo dục, hỗ trợ và giúp đỡ trẻ em tự sửa chữa lỗi lầm là chìa khóa để xây dựng một xã hội công bằng và an toàn hơn cho tất cả mọi người. Cachchamcon.com luôn đồng hành cùng các bậc phụ huynh trong việc giáo dục con em mình, và chúng tôi tin rằng Luật này sẽ góp phần tạo nên một tương lai tươi sáng hơn cho thế hệ trẻ Việt Nam.
Để tìm hiểu thêm thông tin chi tiết về Luật Tư pháp Người chưa Thành niên, hãy truy cập website Cachchamcon.com hoặc liên hệ với chúng tôi để được tư vấn.
