Xóm Phẩm, một ngôi làng nhỏ yên bình, giờ đây nổi tiếng khắp vùng với nghề nuôi và chế biến ngựa bạch – một ngành nghề mang lại giá trị kinh tế cao và góp phần xóa đói giảm nghèo hiệu quả. Từ phương tiện đi lại truyền thống, ngựa bạch nay trở thành “con gà đẻ trứng vàng” cho người dân nơi đây.
Trước kia, ngựa bạch chủ yếu được người dân xóm Phẩm sử dụng làm phương tiện vận chuyển, thồ hàng, cày ruộng. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của cơ giới hoá nông nghiệp và giao thông hiện đại, người dân đã nhanh chóng chuyển hướng, tận dụng những lợi thế đặc biệt của loài ngựa quý hiếm này để tạo ra các sản phẩm chế biến mang giá trị kinh tế cao. Nhờ vậy, làng nghề nuôi và chế biến ngựa bạch xóm Phẩm ra đời, và Hợp tác xã Ngựa bạch xóm Phẩm chính thức được thành lập.
Chăm sóc ngựa bạch: Bí quyết cho sản phẩm chất lượng cao
Anh Dương Văn Trường, Phó Giám đốc Hợp tác xã Ngựa bạch xóm Phẩm, chia sẻ kinh nghiệm chăn nuôi ngựa bạch lâu năm của gia đình mình. Mỗi con ngựa đều được nuôi trong chuồng riêng, được chăm sóc chu đáo. Chị Nguyễn Thị Nguyên, vợ anh Trường, nhấn mạnh: “Ngựa bạch có đặc điểm rất riêng: toàn thân trắng muốt, mõm và móng màu hồng, mắt màu đỏ hoe. Chính vì sự quý hiếm này mà chúng có giá trị kinh tế cao. Một con ngựa giống có giá khoảng 40 triệu đồng, khi trưởng thành (sau 3-4 năm) có thể lên đến 80-90 triệu đồng, gấp đôi so với ngựa thường.”
Ngựa bạch được chăm sóc trong chuồng riêng biệt, sạch sẽ
Chính vì giá trị kinh tế cao, ngựa bạch được chăm sóc rất kỹ lưỡng. Ngoài việc đảm bảo chế độ ăn uống đầy đủ, ngựa được tắm rửa thường xuyên, chuồng trại luôn được vệ sinh sạch sẽ. Hệ thống camera giám sát, hệ thống làm mát mùa hè và hệ thống che chắn gió mùa đông đều được trang bị đầy đủ.
Bảo tồn nguồn gene và phát triển bền vững
Để bảo tồn nguồn gene quý hiếm này và phát triển nghề nuôi ngựa bạch bền vững, xóm Phẩm đã nhận được sự hỗ trợ lớn từ tỉnh Thái Nguyên, huyện Phú Bình, Trường đại học Nông-Lâm Thái Nguyên và Trại ngựa Bá Vân. Việc chuyển giao kỹ thuật chăn nuôi, hỗ trợ xây dựng chuồng trại, đường giao thông, hệ thống tưới tiêu, cùng với việc thành lập hợp tác xã đã giúp làng nghề phát triển mạnh mẽ, hiện có hơn 60 xã viên với hàng nghìn con ngựa.
Từ ngựa bạch đến những sản phẩm giá trị
Những con ngựa bạch khỏe mạnh được chọn làm giống để duy trì và phát triển nòi giống. Những con khác được nuôi thương phẩm, chế biến thành các sản phẩm giàu giá trị dinh dưỡng và dược liệu như: giò ngựa, cao ngựa bạch, siro phổi ngựa bạch (có tác dụng chữa ho, bệnh phế quản…).
Theo Bí thư Đảng ủy xã Dương Thành Nguyễn Văn Ái, giá trị kinh tế cao của ngựa bạch đến từ nhiều bộ phận: bộ xương dùng để nấu cao ngựa bạch tốt cho sức khỏe; phổi ngựa bạch dùng chữa viêm họng, giảm ho; nhiều bộ phận khác chế biến thành các món ăn ngon, đặc sản được người tiêu dùng ưa chuộng.
Sản phẩm cao ngựa bạch được đóng gói cẩn thận
Mỗi năm, người dân xóm Phẩm sản xuất hàng tấn cao ngựa bạch, giò ngựa, thịt ngựa và siro phổi ngựa bạch. Trong đó, cao ngựa bạch đã được công nhận sản phẩm OCOP 4 sao. Đặc biệt, một lượng lớn sản phẩm được bán qua thương mại điện tử, tiếp cận được nhiều khách hàng trên cả nước. Uy tín của người dân xóm Phẩm – chân thành, chất phác, giữ chữ tín – là yếu tố quan trọng tạo nên sự thành công này.
Sản phẩm được đóng gói cẩn thận, có nhãn hiệu và mã vạch để khách hàng dễ dàng truy xuất nguồn gốc. Điều này đã góp phần mở rộng thị trường tiêu thụ, đưa sản phẩm đến tay người tiêu dùng ở khắp mọi miền đất nước.
Thu nhập đáng mơ ước từ nghề nuôi ngựa bạch
Nghề nuôi ngựa bạch và chế biến sản phẩm từ ngựa bạch đã mang lại đời sống ấm no cho người dân xóm Phẩm. Ông Dương Văn Xuân, Trưởng xóm Phẩm cho biết: Hơn 50% trong số gần 170 hộ dân trong xóm tham gia chăn nuôi ngựa, thu nhập bình quân đầu người đạt gần 80 triệu đồng/năm. Đáng mừng hơn, hầu hết các hộ dân đã thoát nghèo, nhiều hộ có thu nhập lên đến 400-500 triệu đồng/năm.
Sự phát triển mạnh mẽ của làng nghề ngựa bạch xóm Phẩm cũng góp phần chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, thay thế diện tích nông nghiệp giá trị kinh tế thấp bằng diện tích trồng cỏ nuôi ngựa, tạo ra một mô hình kinh tế nông thôn bền vững và hiệu quả.
Với những thành công đáng kể, làng nghề ngựa bạch xóm Phẩm không chỉ là niềm tự hào của địa phương mà còn là minh chứng cho sức mạnh của sự đổi mới và tinh thần cần cù, sáng tạo của người dân. Hãy cùng Cachchamcon.com tìm hiểu thêm nhiều mô hình kinh tế nông thôn hiệu quả khác!