Nội dung chính
- 1 Cẩn thận với bệnh rò hậu môn ở trẻ sơ sinh
- 1.1 Tổng quan về bệnh rò hậu môn ở trẻ sơ sinh
- 1.2 Phân loại bệnh rò hậu môn ở trẻ sơ sinh
- 1.3 Nguyên nhân của bệnh rò hậu môn ở trẻ sơ sinh
- 1.4 Các triệu chứng của bệnh rò hậu môn ở trẻ sơ sinh
- 1.5 Bệnh rò hậu môn ở trẻ sơ sinh có nguy hiểm không?
- 1.6 Khi nào cha mẹ nên đưa trẻ đi khám?
- 1.7 Điều trị rò hậu môn ở trẻ sơ sinh
- 1.8 Cách chăm sóc khi bị rò hậu môn ở trẻ sơ sinh?
Cẩn thận với bệnh rò hậu môn ở trẻ sơ sinh
Bệnh rò hậu môn ở trẻ sơ sinh đang là vấn đề khiến nhiều bậc cha mẹ lo lắng. Nếu không được điều trị dứt điểm, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng xấu đến sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ.
Hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân và cách điều trị bệnh rò hậu môn ở trẻ sơ sinh trong bài viết dưới đây.
Tổng quan về bệnh rò hậu môn ở trẻ sơ sinh
Hậu môn là cơ quan cuối cùng của hệ tiêu hóa, nằm giữa mông và là nơi tống phân ra khỏi cơ thể. Rò hậu môn là một “đường hầm” bất thường hình thành từ ống hậu môn đến vùng da gần hậu môn. Đường rò này cũng có thể bắt nguồn từ ống hậu môn đến các cơ quan khác như âm đạo hoặc đường tiết niệu.
Bệnh rò hậu môn thường bị nhầm lẫn với bệnh áp xe hậu môn vì cả hai đều có những biểu hiện giống nhau. Thực chất, hai bệnh này là hai giai đoạn khác nhau của tình trạng bệnh nhiễm trùng xoang hậu môn. Trong đó, áp xe hậu môn là giai đoạn cấp tính, còn bệnh rò hậu môn là giai đoạn mãn tính.
Phân loại bệnh rò hậu môn ở trẻ sơ sinh
Tùy theo mức độ mà bệnh rò hậu môn ở trẻ sơ sinh có thể được phân thành các loại sau:
Dựa trên các đặc điểm của đường rò rỉ
- Đường rò hoàn toàn: Là đường rò xuyên từ trong ra ngoài vùng da hậu môn.
- Rò không hoàn toàn: Đây là hiện tượng đường rò chỉ có một đường rò. Lỗ đó có thể ở trong hoặc ngoài hậu môn.
- Đường rò phức tạp (đường rò hình móng ngựa): là tình trạng đường rò ngoằn ngoèo ở nhiều ngóc ngách, có nhiều lỗ thông ra bên ngoài da.
- Đường rò đơn giản: Là đường ngắn, thẳng, không có nhiều ngóc ngách như đường rò phức tạp.
Dựa vào vị trí của đường rò so với cơ thắt hậu môn.
- Đường rò trong cơ vòng (đường rò nông)
- Đường rò ngoài cơ thắt (đường rò phía trên cơ vòng)
- Rò rỉ qua cơ vòng
Nguyên nhân của bệnh rò hậu môn ở trẻ sơ sinh
Bệnh rò hậu môn ở trẻ sơ sinh có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Nhiều trẻ bị rò hậu môn do bất thường bẩm sinh ở xoang tuyến hậu môn. Chính những bất thường này đã tạo điều kiện cho phân và dị vật ứ đọng bên trong tuyến gây nhiễm trùng, áp xe hậu môn.
Áp xe không được điều trị sẽ bị vỡ, tạo thành mặt phân cách giữa ống hậu môn, khoang áp xe và da. Sau một vài tuần, khu vực này sẽ hình thành các lỗ rò bên ngoài hậu môn hoặc các vùng lân cận.
Bên cạnh đó, bệnh rò hậu môn ở trẻ em còn có thể do trẻ bị táo bón lâu ngày, rặn khi đi đại tiện gây nứt, rách hậu môn. Ngoài ra, một số ít trẻ bị rò hậu môn bẩm sinh, đường rò tự có mà không hình thành ổ áp xe hay mưng mủ.
Các triệu chứng của bệnh rò hậu môn ở trẻ sơ sinh
Các triệu chứng của lỗ rò hậu môn ở trẻ sơ sinh có thể rất khác nhau và bao gồm:
- Xuất hiện các cục sưng, cứng và có mủ ở vùng da xung quanh hậu môn
- Cảm thấy ngứa ở hậu môn
- Đau hậu môn dai dẳng
- Vùng da quanh hậu môn chảy dịch vàng hoặc mủ, có mùi tanh, khó chịu, đáy tã luôn bẩn.
- Phân có mủ hoặc máu
- Thường xuyên quấy khóc và bỏ bú
- Sốt cao do nhiễm trùng
Bệnh rò hậu môn ở trẻ sơ sinh có nguy hiểm không?
Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, bao gồm:
Nhiễm trùng hậu môn lan rộng
Đây là biến chứng phổ biến nhất của bệnh rò hậu môn ở trẻ sơ sinh. Các lỗ rò sẽ bị lở loét, chảy mủ và vùng da xung quanh hậu môn cũng bị sưng tấy khiến trẻ cảm thấy vô cùng khó chịu và đau đớn.
Hình thành các công thức phức tạp
Các đường rò hậu môn không được điều trị hoặc điều trị không dứt điểm có thể tạo điều kiện cho các lỗ rò mới phát triển. Khi kết hợp giữa các lỗ rò cũ và mới sẽ gây ra bệnh rò hậu môn nhiều ổ. Đặc biệt, các đường rò phức tạp này có xu hướng lan rộng ra các cơ quan khác của cơ thể như bàng quang, trực tràng, niệu đạo khiến việc điều trị trở nên khó khăn và phức tạp hơn.
Rò hậu môn mãn tính
Bệnh rò hậu môn để lâu có thể chuyển sang mãn tính, thường xuyên tái phát và khó điều trị dứt điểm.
Tăng nguy cơ ung thư hậu môn
Sự phát triển quá mức của các lỗ rò và tình trạng viêm mãn tính là một trong những nguyên nhân hình thành các tế bào ung thư hậu môn.
Khi nào cha mẹ nên đưa trẻ đi khám?
Bệnh rò hậu môn ở trẻ sơ sinh là một vấn đề sức khỏe nguy hiểm. Vì vậy, cha mẹ cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế nếu trẻ có các biểu hiện bất thường sau:
- Sốt cao
- Đau bụng kéo dài và không có dấu hiệu thuyên giảm
- Đi tiêu bất thường
- Đỏ, sưng tấy, chảy máu hoặc tiết dịch ở vùng gần hậu môn – trực tràng
- Phân có máu, chất nhầy hoặc mủ có màu đỏ sẫm hoặc màu nhạt, lẫn dịch, mủ và máu
- Nôn mửa liên tục
Điều trị rò hậu môn ở trẻ sơ sinh
Trước khi điều trị, bác sĩ sẽ tiến hành quan sát và kiểm tra triệu chứng để xác định mức độ của bệnh rò hậu môn. Thông thường, trẻ sơ sinh sẽ không cần xét nghiệm chẩn đoán áp xe và rò hậu môn nguyên phát. Các xét nghiệm hình ảnh như chụp đường rò, chụp cắt lớp vi tính hay chụp cộng hưởng từ chỉ được thực hiện trong những trường hợp rò hậu môn phức tạp có nguyên nhân thứ phát.
Khác với người lớn, phẫu thuật rò hậu môn hiếm khi được chỉ định cho trẻ sơ sinh. Thay vào đó, các biện pháp chăm sóc tại chỗ bao gồm vệ sinh hậu môn và ngâm hậu môn sẽ được ưu tiên trong quá trình điều trị.
Dung dịch đặt trực tràng thường là Povidine-iodine pha loãng trong nước ấm. Trẻ bị bệnh cần ngâm rửa hậu môn sau mỗi lần đi tiêu và sau khi vệ sinh vùng hậu môn. Mỗi lần ngâm khoảng 5 phút trở lên.
Trường hợp trẻ bị áp xe sưng tấy và tụ mủ, bác sĩ sẽ rạch để dẫn lưu mủ ra ngoài. Trước khi thực hiện vết mổ, trẻ sẽ được gây tê cục bộ. Sau khi rạch, bố mẹ sẽ được hướng dẫn cách tách hai mép vết thương sau mỗi lần thay tã hoặc vệ sinh hậu môn cho trẻ.
Nếu các phương pháp điều trị bảo tồn không hiệu quả, trẻ có thể phải phẫu thuật đường rò.
Cách chăm sóc khi bị rò hậu môn ở trẻ sơ sinh?
Việc chăm sóc tại nhà là vô cùng quan trọng trong việc điều trị bệnh rò hậu môn ở trẻ sơ sinh. Chăm sóc tốt sẽ giúp nâng cao hiệu quả phục hồi và rút ngắn thời gian lành thương. Vì vậy, khi trẻ bị rò hậu môn, cha mẹ cần lưu ý những vấn đề sau:
- Liên tục theo dõi các biểu hiện của trẻ trong và sau khi điều trị
- Thông báo ngay cho bác sĩ nếu trẻ thấy đau rát hậu môn, sốt, rối loạn đại tiện, táo bón, nhiễm trùng… sau phẫu thuật để có phương án xử lý kịp thời.
- Vệ sinh vùng da xung quanh hậu môn và lỗ rò đúng cách
- Ngâm hậu môn của trẻ nhiều lần trong ngày, đặc biệt là sau mỗi lần đi tiêu
- Cho trẻ uống nhiều nước
- Bổ sung chất xơ cho trẻ chống táo bón, giảm nguy cơ tái phát đường rò.
Bệnh rò hậu môn ở trẻ sơ sinh là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này sẽ ảnh hưởng xấu đến sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ. Vì vậy, các ông bố, bà mẹ không nên chủ quan, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay khi trẻ có biểu hiện bệnh.
Các bài viết của Cachchamcon.com chỉ mang tính chất tham khảo không thay thế cho việc chẩn đoán hay điều trị bệnh.