Quan tâm đến phúc lợi động vật đang là xu hướng toàn cầu, gắn liền với mục tiêu phát triển bền vững. Tín chỉ gà đẻ không nhốt lồng chính là công cụ tài chính thúc đẩy mạnh mẽ quá trình chuyển đổi này tại Việt Nam.
Xu Hướng Chuyển Đổi Mô Hình Chăn Nuôi Gà Đẻ
Phúc lợi động vật không còn là vấn đề riêng của các tổ chức bảo vệ động vật. Ngày nay, đảm bảo phúc lợi động vật trở thành tiêu chuẩn toàn cầu, gắn liền với sản xuất thực phẩm sạch, bền vững và có trách nhiệm.
Mô hình chăn nuôi gà đẻ truyền thống với chuồng trại chật hẹp, tách biệt với môi trường tự nhiên, dù mang lại sản lượng lớn với chi phí thấp, nay đang dần bị lỗi thời. Người tiêu dùng, đặc biệt ở các nước phát triển, sẵn sàng chi trả cao hơn cho sản phẩm đến từ quy trình chăn nuôi nhân đạo và an toàn.
Nhận thức về phúc lợi động vật không chỉ dựa trên đạo đức mà còn được luật hóa. Tổ chức Thú y thế giới (OIE) đưa ra hướng dẫn cụ thể về phúc lợi động vật, tránh đau đớn, sợ hãi và căng thẳng không cần thiết. Liên minh châu Âu (EU) ban hành các quy định nghiêm ngặt về phúc lợi động vật, cấm sử dụng lồng nuôi gà đẻ truyền thống từ năm 2012. Nhiều bang tại Mỹ cũng có luật tương tự.
Không chỉ chính phủ, các tập đoàn kinh doanh quốc tế cũng đưa phúc lợi động vật vào chính sách thu mua. Họ yêu cầu đối tác toàn cầu chuyển sang mô hình nuôi gà đẻ không nhốt lồng hoặc lồng cải tiến. Nhiều nhà bán lẻ lớn như Walmart, Target, và thương hiệu thức ăn nhanh như McDonald’s, Starbucks cam kết chỉ sử dụng trứng gà nuôi không nhốt lồng. Unilever tuyên bố sử dụng 100% trứng gà nuôi không nhốt lồng tại châu Âu từ năm 2009, Bắc Mỹ từ năm 2020 và cam kết toàn cầu vào cuối năm 2025. Áp lực này buộc doanh nghiệp phải thích ứng để cạnh tranh.
Dù ban đầu chậm hơn so với châu Âu và Bắc Mỹ, nhiều nước châu Á như Trung Quốc, Thái Lan, Indonesia, Malaysia đã có chuyển biến tích cực. Người tiêu dùng có thu nhập cao, nhận thức tốt, ngày càng ưa chuộng sản phẩm thân thiện môi trường và nhân đạo.
Tại Việt Nam, xu hướng này cũng đang phát triển mạnh mẽ và được luật hóa qua Luật Thú y 2015 và Luật Chăn nuôi 2018. Nhiều doanh nghiệp thực phẩm và hệ thống bán lẻ nước ngoài tại Việt Nam đặt ra yêu cầu nghiêm ngặt về nguồn gốc và phương pháp nuôi gà đẻ, ví dụ như Kinh Đô Mondelez và C.P Việt Nam. Do đó, hộ chăn nuôi, trang trại, và doanh nghiệp sản xuất trứng cần thích ứng. Tín chỉ gà đẻ không nhốt lồng ra đời để tạo ra cơ chế tài chính hỗ trợ quá trình chuyển đổi này.
Tín Chỉ Gà Đẻ Không Nhốt Lồng: Kiếm Tiền Từ Sự Nhân Đạo
Để đáp ứng yêu cầu phúc lợi động vật, nhiều chứng chỉ, chứng nhận được xây dựng, xác nhận trại gà đáp ứng tiêu chuẩn về vệ sinh, diện tích, ánh sáng, thức ăn, nước uống và hoạt động của gà. Tuy nhiên, các chứng nhận như hữu cơ hay GlobalG.A.P. chưa đủ để thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi vì thiếu nguồn lực tài chính. Nâng cấp cơ sở vật chất, đào tạo nhân lực, quản lý dịch bệnh trong mô hình không nhốt lồng tốn kém, gây rủi ro thương mại.
Mô hình tín chỉ gà đẻ không nhốt lồng ra đời để giải quyết vấn đề này, tương tự tín chỉ carbon. Khi trang trại đạt chuẩn phúc lợi gà đẻ không nhốt lồng và được chứng nhận, họ có thể bán hoặc trao đổi quyền chứng nhận này.
Chứng nhận trang trại đạt chuẩn nuôi gà không nhốt lồngHình ảnh minh họa chứng nhận trang trại đạt chuẩn nuôi gà không nhốt lồng, thể hiện sự minh bạch và đáng tin cậy.
Quá trình hoạt động như sau: Trang trại đầu tư nâng cấp, một bên thứ ba (tổ chức quốc tế hoặc trong nước) kiểm tra, đánh giá sự tuân thủ tiêu chuẩn phúc lợi (mật độ gà, khu vực đẻ trứng, không gian vận động, ánh sáng, thức ăn, nước uống). Nếu đạt chuẩn, trang trại nhận được tín chỉ. Số lượng tín chỉ dựa trên số gà nuôi, sản lượng trứng hoặc mức độ tuân thủ tiêu chuẩn. Ví dụ, một tín chỉ tương đương 1.000 quả trứng đạt chuẩn. Tín chỉ được ghi nhận điện tử. Doanh nghiệp cần chứng minh chuỗi cung ứng “xanh” sẽ mua tín chỉ này, gián tiếp hỗ trợ tài chính cho trang trại. Trang trại bán tín chỉ dư thừa, tạo thêm nguồn thu. Giao dịch tín chỉ được giám sát chặt chẽ để tránh gian lận.
Mô hình hoạt động của tín chỉ gà đẻ không nhốt lồngHình ảnh minh họa mô hình hoạt động của tín chỉ gà đẻ không nhốt lồng, giải thích rõ ràng các bước.
Nhờ cơ chế tín chỉ, trang trại có động lực tài chính để chuyển đổi và duy trì tiêu chuẩn phúc lợi. Doanh nghiệp mua tín chỉ chứng minh cam kết bảo vệ môi trường và động vật. Chủ trang trại được lợi từ việc bán tín chỉ, doanh nghiệp có bằng chứng tham gia phát triển bền vững.
Tại Việt Nam, tín chỉ gà đẻ không nhốt lồng rất tiềm năng. Hợp tác xã Nguyễn Gia và Công ty Global Food Partners (GFP) đã hợp tác để thúc đẩy chuyển đổi mô hình và hướng đến việc bán tín chỉ đầu tiên tại Việt Nam. Đây là bước quan trọng mở ra hướng đi mới cho chăn nuôi bền vững ở Việt Nam.
Để tìm hiểu thêm về các phương pháp chăn nuôi bền vững và các giải pháp hỗ trợ, hãy truy cập website Cachchamcon.com. Chúng tôi luôn đồng hành cùng bạn!
