Ngành chăn nuôi Việt Nam đang đứng trước thời kỳ cải cách mạnh mẽ từ năm 2025 đến 2026, với tiềm năng tăng trưởng dài hạn nhờ sự mở rộng quy mô và tối ưu hóa quy trình sản xuất của các doanh nghiệp lớn. Tuy nhiên, chi phí thức ăn chăn nuôi (TĂCN) vẫn là “nút thắt” đáng lo ngại, đe dọa sự phát triển bền vững của ngành.
Ngay từ đầu năm 2025, Hiệp hội Chăn nuôi tỉnh Đồng Nai đã kiến nghị lên Chính phủ về khó khăn trong việc tiếp cận mức thuế nhập khẩu khô dầu đậu tương giảm xuống 1% (từ 2%), dù đã khai báo đầy đủ theo Nghị định 144/2024/NĐ-CP. Sự thiếu thống nhất về mã số hàng hóa và thuế suất ưu đãi giữa Tổng cục Hải quan, Cục Bảo vệ thực vật và thực tế của doanh nghiệp đang gây ra nhiều rắc rối, làm tăng thời gian thông quan, chi phí và gây hoang mang cho doanh nghiệp.
Khó khăn từ giá thức ăn chăn nuôi: Thách thức lớn cho ngành
Vấn đề chi phí TĂCN luôn là mối lo thường trực của ngành chăn nuôi. Chỉ trong nửa tháng đầu năm 2025, giá khô dầu đậu tương đã tăng mạnh hơn 12% do biến động cung cầu toàn cầu, đẩy chi phí sản xuất lên cao. Mặc dù giá nguyên liệu TĂCN năm 2024 có xu hướng giảm so với năm 2023, tương lai vẫn còn nhiều bất định, đặc biệt khi Việt Nam phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu nguyên liệu như ngô, đậu tương. Thống kê cho thấy, năm 2024, Việt Nam nhập khẩu gần 22,4 triệu tấn nguyên liệu TĂCN, trị giá 7,7 tỷ USD, tăng mạnh so với 16,8 triệu tấn (6,8 tỷ USD) năm 2023. Việc tháo gỡ khó khăn về chi phí cho doanh nghiệp là nhiệm vụ cấp thiết của các cơ quan quản lý nhà nước.
alt-1Biểu đồ minh họa sự phụ thuộc của ngành chăn nuôi Việt Nam vào nhập khẩu nguyên liệu thức ăn chăn nuôi
Cải tiến hiệu quả chăn nuôi: Giảm phụ thuộc vào thức ăn chăn nuôi nhập khẩu
Dữ liệu từ AgroMonitor cho thấy tổng sản lượng TĂCN toàn quốc giai đoạn 2022-2024 khoảng 22 triệu tấn, hơn 50% dành cho chăn nuôi lợn. Tuy nhiên, sản lượng TĂCN cho lợn giảm từ 11 triệu tấn năm 2023 xuống còn 8,7 triệu tấn năm 2024 (giảm 20%), một phần do dịch bệnh và hiệu quả chăn nuôi được cải thiện. Sự phát triển của mô hình chăn nuôi trang trại khép kín, ứng dụng công nghệ hiện đại đã giúp tăng năng suất, giảm lượng thức ăn cần thiết cho mỗi kg thịt lợn.
Cuộc cải tổ sâu sắc của ngành chăn nuôi: Cơ hội cho doanh nghiệp lớn
Công ty chứng khoán TPS nhận định ngành chăn nuôi lợn sẽ trải qua cuộc cải tổ sâu sắc trong giai đoạn 2025-2026, dựa trên 3 yếu tố:
- Thay đổi cung cầu thị trường: Người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến sức khỏe và an toàn thực phẩm, đẩy mạnh nhu cầu về sản phẩm chất lượng cao từ các trang trại lớn, khép kín.
- Đổi mới công nghệ: Công nghệ được ứng dụng rộng rãi trong chăn nuôi, giúp nâng cao hiệu quả, quản lý sức khỏe vật nuôi, tối ưu hóa thức ăn và giảm tác động môi trường.
- Môi trường chính sách: Luật Chăn nuôi năm 2018 (có hiệu lực từ 2020) nghiêm cấm chăn nuôi trong khu vực dân cư, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp lớn mở rộng quy mô. Hạn chót 1/1/2025 buộc nhiều hộ chăn nuôi nhỏ lẻ phải ngừng hoạt động hoặc di dời, tạo cơ hội cho các doanh nghiệp lớn chiếm lĩnh thị trường.
Theo dự báo của TPS, sản lượng thịt lợn năm 2025 đạt 3,765 triệu tấn (tăng 3% so với năm 2024), tiêu thụ khoảng 3,9 triệu tấn (tăng 3,3%), và đạt 4,7 triệu tấn vào năm 2030 (tăng trưởng bình quân 3,1%/năm). Luật Chăn nuôi sẽ thúc đẩy quá trình chuyển dịch thị phần từ hộ chăn nuôi nhỏ lẻ sang doanh nghiệp lớn, dự kiến giảm từ 70% xuống còn 49% vào cuối năm 2024.
alt-2Hình ảnh minh họa mô hình chăn nuôi trang trại hiện đại, khép kín
Kết luận: Tương lai ngành chăn nuôi Việt Nam
Ngành chăn nuôi Việt Nam đang trên đà phát triển nhưng đối mặt với thách thức lớn từ chi phí TĂCN. Việc tháo gỡ khó khăn về chính sách, cải tiến công nghệ và tối ưu hóa quy trình sản xuất là rất cần thiết. Các doanh nghiệp lớn có nguồn lực sẽ có cơ hội phát triển mạnh mẽ trong bối cảnh này. Để tìm hiểu thêm thông tin và các giải pháp hỗ trợ ngành chăn nuôi, hãy truy cập Cachchamcon.com – nơi chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm giúp bạn xây dựng mô hình chăn nuôi hiệu quả và bền vững.
