Việt Nam tự hào là nước đứng đầu khu vực về sản xuất vắc xin thú y, sở hữu 92 cơ sở sản xuất thuốc thú y đạt chuẩn GMP-WHO, trong đó có 12 cơ sở sản xuất vắc xin. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, mặc dù có năng lực sản xuất đáng kể, lượng vắc xin thú y nhập khẩu vẫn áp đảo so với sản phẩm nội địa. Bài viết này sẽ phân tích nguyên nhân sâu xa của hiện tượng “sính ngoại” trong việc lựa chọn vắc xin thú y tại Việt Nam.
Năng lực sản xuất ấn tượng, nhưng thị phần nội địa vẫn khiêm tốn
Hiện nay, Việt Nam đã đăng ký lưu hành 218 loại vắc xin thú y, bao gồm các loại vắc xin phòng ngừa các bệnh quan trọng như cúm gia cầm, lở mồm long móng, dại và đặc biệt là vắc xin dịch tả heo châu Phi – một thành tựu đáng tự hào, độc nhất vô nhị trong khu vực. Mỗi năm, Việt Nam sản xuất vắc xin trị giá hơn 30 triệu USD. Tuy nhiên, con số này vẫn còn khiêm tốn so với gần 100 triệu USD chi cho nhập khẩu vắc xin cúm gia cầm, lở mồm long móng, tai xanh… Thậm chí, đối với vắc xin cúm gia cầm, năng lực sản xuất trong nước có thể gấp đôi so với hiện tại, nhưng do tâm lý “sính ngoại” của một số doanh nghiệp và người chăn nuôi, sản lượng chỉ đạt gần 200 triệu liều, trong khi số lượng nhập khẩu lên tới gần 550 triệu liều.
Tâm lý “sính ngoại” và những thách thức chất lượng
Tại sao vắc xin sản xuất trong nước vẫn chưa được sử dụng rộng rãi? Ông Nguyễn Hữu Vũ, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty Hanvet, thẳng thắn thừa nhận: “Thực tiễn sẽ chứng minh chân lý. Mình cứ khen tốt, khen hay mà người ta không dùng thì mình phải xem lại.” Bên cạnh đó, ông cũng chỉ ra những yếu tố khách quan như danh tiếng thương hiệu Việt Nam còn chưa sánh bằng các tập đoàn quốc tế lớn như Pfizer, trình độ sản xuất và đặc biệt là kiểm soát chất lượng vẫn cần được nâng cao. Sự thiếu ủng hộ tích cực từ các tập đoàn chăn nuôi lớn cũng là một trở ngại đáng kể. Ông Vũ khiêm tốn cho rằng chất lượng vắc xin của Hanvet chỉ đạt khoảng 80% so với sản phẩm ngoại nhập, nhấn mạnh độ phủ của vắc xin Việt Nam vẫn còn tương đối thấp.
Vắc xin thú y Việt Nam: Nỗ lực vươn lên
TS Nguyễn Thị Hương, Chủ tịch Hội Khoa học kỹ thuật thú y Việt Nam, đồng quan điểm cho rằng tâm lý “sính ngoại” là một điểm nghẽn lớn. Bà nhấn mạnh việc nâng cao chất lượng vắc xin và đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người chăn nuôi hiểu rõ hơn về chất lượng và khả năng của vắc xin nội địa là vô cùng quan trọng. “Chất lượng tạo nên thương hiệu. Khi vắc xin nội đã đảm bảo chất lượng, rất cần sự ủng hộ của người chăn nuôi”, bà Hương khẳng định.
Cạnh tranh gay gắt và giải pháp toàn diện
Ông Phan Quang Minh, Phó Cục trưởng Cục Thú y, khẳng định tiêm vắc xin vẫn là giải pháp căn cơ nhất phòng chống dịch bệnh chăn nuôi. Việc lựa chọn vắc xin nội hay ngoại phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm thói quen, tâm lý người tiêu dùng, giá cả và cả công tác truyền thông. Sự xuất hiện của các doanh nghiệp FDI sử dụng vắc xin theo chuỗi, cùng với con giống và các loại thuốc thú y khác, tạo ra cạnh tranh gay gắt trên thị trường.
Ông Minh nhấn mạnh cần không ngừng nâng cao chất lượng, đẩy mạnh tiếp thị và cải thiện giá cả của vắc xin nội để đảo ngược tỉ lệ 30-70 (vắc xin nội – vắc xin ngoại) hiện nay. Đây là một thách thức lớn đòi hỏi sự nỗ lực toàn diện từ các doanh nghiệp, cơ quan quản lý nhà nước và người chăn nuôi. Để vắc xin thú y Việt Nam thực sự chiếm lĩnh thị trường, cần một chiến lược bài bản, tập trung vào nâng cao chất lượng, xây dựng thương hiệu và củng cố niềm tin của người tiêu dùng. Hãy cùng Cachchamcon.com tìm hiểu thêm những thông tin hữu ích khác về sức khỏe động vật và chăn nuôi.
