Mức sinh của Việt Nam năm 2024 tiếp tục giảm xuống mức thấp kỷ lục 1,91 con/phụ nữ, đánh dấu một cột mốc chưa từng có trong lịch sử. Tại TP.HCM, con số này thậm chí còn thấp hơn, chỉ đạt 1,4 con/phụ nữ. Liệu chính sách hỗ trợ tài chính, như khoản 3 triệu đồng cho phụ nữ sinh đủ hai con, có thực sự giải quyết được bài toán dân số này?
Chính sách hỗ trợ tài chính: Giải pháp tình thế hay giải pháp lâu dài?
Ngày 11/12/2024, HĐND TP.HCM ban hành nghị quyết hỗ trợ tài chính cho các gia đình, bao gồm 3 triệu đồng cho phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi và 2 triệu đồng cho phụ nữ nghèo, cận nghèo sinh con. Tuy nhiên, ông Phạm Chánh Trung, Chi cục trưởng Chi cục Dân số TP.HCM, thẳng thắn thừa nhận rằng số tiền này “không phải là hỗ trợ về kinh tế”, mà chỉ là sự thể hiện quan tâm. Ông cũng nhấn mạnh kinh nghiệm từ các đô thị phát triển khác ở châu Á cho thấy giải pháp kinh tế thuần túy không hiệu quả trong việc nâng cao mức sinh.
Bên cạnh hỗ trợ tài chính, TP.HCM còn triển khai nhiều chính sách khác nhằm thúc đẩy sinh sản, bao gồm: miễn học phí cho gần 500.000 học sinh THCS, dự kiến mở rộng sang bậc mầm non và THPT; hỗ trợ chi phí khám sức khỏe trước hôn nhân và sàng lọc trước, sau sinh. Những nỗ lực này cho thấy sự quyết tâm của thành phố trong việc giải quyết vấn đề dân số.
Khuyến khích sinh con: Giục giã hay hỗ trợ toàn diện?
Không chỉ TP.HCM, 8 tỉnh/thành khác cũng đã ban hành chính sách hỗ trợ khuyến khích sinh con, với hình thức hỗ trợ tiền mặt hoặc hiện vật, giảm học phí, và khen thưởng. Tuy nhiên, Giáo sư Giang Thanh Long, chuyên gia cao cấp về dân số và phát triển, cho rằng việc thưởng tiền chỉ mang tính động viên tinh thần, không thể giải quyết tận gốc vấn đề.
Theo GS Long, khuyến khích sinh sản không thể chỉ dựa vào việc “giục giã” các cặp vợ chồng, mà cần có sự cải thiện toàn diện về điều kiện sống và cơ hội phát triển. Chính sách đồng bộ, tập trung vào chất lượng dịch vụ giáo dục, y tế, và chính sách hỗ trợ người phụ nữ sau sinh, mới là chìa khóa. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cải thiện chất lượng sống thay vì chỉ tập trung vào số lượng tiền hỗ trợ.
Bài học từ quốc tế: Chính sách toàn diện là chìa khóa
Báo cáo chính sách Dân số Thế giới năm 2021 cho thấy nhiều quốc gia trên thế giới áp dụng các chính sách đa dạng để tăng mức sinh, bao gồm: chế độ nghỉ thai sản có lương, dịch vụ chăm sóc trẻ em, trợ cấp cho trẻ em và gia đình, nghỉ phép chăm con có lương, giờ làm việc linh hoạt, ưu đãi thuế, và tiền thưởng sinh con. Tuy nhiên, thành công của các chính sách này phụ thuộc vào tính toàn diện và phù hợp với bối cảnh cụ thể của từng quốc gia.
Mức sinh người Việt tiếp tục giảm sâu, lập mốc mới chưa từng có trong lịch sử
Kết luận: Hành trình dài phía trước
Mức sinh giảm sâu là một thách thức lớn đối với Việt Nam. Chính sách hỗ trợ tài chính chỉ là một phần trong giải pháp tổng thể. Để đạt được hiệu quả, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành, địa phương, tập trung vào việc cải thiện chất lượng sống, chính sách hỗ trợ toàn diện cho phụ nữ và trẻ em, và tạo môi trường thuận lợi cho việc nuôi dạy con cái. Hãy cùng Cachchamcon.com tìm hiểu thêm nhiều thông tin hữu ích để xây dựng gia đình hạnh phúc và vững mạnh.
