Răng miệng của trẻ sơ sinh vô cùng nhạy cảm, cần được chăm sóc cẩn thận ngay từ những ngày đầu đời. Dù chưa mọc răng, bé vẫn có nguy cơ gặp phải các vấn đề về răng miệng. Bài viết này sẽ giúp cha mẹ hiểu rõ 4 bệnh răng miệng thường gặp ở trẻ sơ sinh và hướng dẫn cách vệ sinh răng miệng đúng cách, bảo vệ sức khỏe răng miệng cho bé yêu.
Các Bệnh Về Răng Miệng Ở Trẻ Sơ Sinh Thường Gặp
Răng Sơ Sinh: Hiện Tượng Hiếm Gặp Nhưng Cần Chú Ý
Răng sơ sinh là trường hợp hiếm, chỉ xuất hiện ở khoảng 1/7000 – 1/30.000 trẻ. Đây là những chiếc răng đã hình thành trong bụng mẹ và xuất hiện ngay sau khi sinh. Có 4 dạng răng sơ sinh: nhú hoàn toàn, nhú hoàn toàn nhưng lỏng lẻo, nhú một phần hoặc chưa nhú nhưng nhìn thấy dưới nướu.
Răng sơ sinh thường liên quan đến yếu tố di truyền, các hội chứng bẩm sinh (như Ellis-van Creveld, Hallermann-Streiff, Pierre Robin), dị dạng xương hàm hoặc rối loạn nội tiết. Nhiễm trùng từ mẹ trong thai kỳ cũng có thể là nguyên nhân.
Răng sơ sinh gây khó khăn khi bú, tổn thương cho mẹ và khiến bé khó chịu. Nếu cần thiết, bác sĩ sẽ phẫu thuật loại bỏ răng khi trẻ đủ 10 ngày tuổi. Phẫu thuật thường nhanh chóng và trẻ sẽ hồi phục tốt nếu được chăm sóc đúng cách.
Răng sơ sinh: Một hiện tượng y khoa hiếm gặp cần sự theo dõi của bác sĩ
Nanh Sữa: Hiện Tượng Lành Tính Ở Hầu Hết Trẻ
Nanh sữa xuất hiện ở khoảng 75% trẻ sơ sinh, không phân biệt giới tính. Đây là những đốm nhỏ màu trắng trên lợi, là tổn thương lành tính ở niêm mạc miệng. Nhiều phụ huynh nhầm tưởng nanh sữa là dấu hiệu thừa canxi, cặn sữa hoặc bệnh lý nguy hiểm.
Hầu hết trẻ từ 0-3 tháng tuổi gặp phải tình trạng này. Một số ít trường hợp muộn hơn, nhưng rất hiếm khi xảy ra ở trẻ trên 8 tháng tuổi.
Nanh sữa thường là những nang nhỏ (1-3mm), màu trắng, nằm rời rạc hoặc thành đám trên niêm mạc khẩu cái hoặc xương hàm. Thông thường, nanh sữa không gây đau đớn hay khó chịu. Tuy nhiên, nếu nhiễm khuẩn, trẻ có thể bị sưng đỏ lợi, đau rát, loét, sốt nhẹ, biếng ăn hoặc bỏ bú.
Khoảng 3 tháng tuổi, các dấu hiệu chảy nước dãi, cắn nhấm đồ vật, quấy khóc, chán ăn, sốt và khó ngủ có thể là dấu hiệu mọc răng sữa. Trẻ thường mọc đủ 20 răng sữa trong 3 năm đầu, bé gái thường mọc sớm hơn bé trai.
Nếu nanh sữa không gây khó chịu, chỉ cần vệ sinh răng miệng cho trẻ sau mỗi bữa ăn và theo dõi. Thông thường, nanh sữa sẽ tự biến mất sau 1-2 tuần. Nếu trẻ quấy khóc, bỏ bú hoặc có dấu hiệu nhiễm khuẩn, hãy đưa trẻ đến bác sĩ nha khoa.
Dấu hiệu nanh sữa: Đốm trắng nhỏ trên lợi của bé
Tưa Miệng: Nhiễm Nấm Ở Niêm Mạc Miệng
Tưa miệng là tình trạng nhiễm nấm Candida trên niêm mạc miệng. Nấm này thường không gây hại ở trẻ khỏe mạnh, nhưng ở trẻ đẻ non, suy dinh dưỡng hoặc sức đề kháng yếu, nấm dễ phát triển thành bệnh. Trẻ sơ sinh có thể nhiễm nấm từ âm đạo mẹ trong quá trình sinh.
Triệu chứng tưa miệng là các mảng trắng như sữa bám trên niêm mạc miệng, có thể lan ra toàn bộ niêm mạc và hạ họng. Cạo lớp nấm này có thể gây chảy máu.
Nấm phát triển mạnh khiến trẻ đau, quấy khóc, không bú được và gầy sút. Nếu không điều trị, nấm có thể lan xuống thực quản, dạ dày gây tiêu chảy, thậm chí viêm phổi do nấm. Không nên sử dụng các phương pháp dân gian như nước cốt rau ngót hay mật ong, vì có thể gây hại cho trẻ.
Sử dụng gạc mềm tẩm nước muối sinh lý để vệ sinh lợi và miệng trẻ hàng ngày. Nếu tình trạng nặng, cần đưa trẻ đến bác sĩ để được hướng dẫn sử dụng thuốc kháng nấm.
Phòng ngừa tưa miệng: Rửa, tiệt trùng kỹ các vật dụng; lau sạch đầu vú, rửa tay trước khi cho trẻ bú; vệ sinh miệng nhẹ nhàng mỗi ngày; rửa sạch bình sữa; cho trẻ uống nước sau mỗi lần bú bình và lau sạch lưỡi, lợi.
Tưa miệng: Các mảng trắng trên lưỡi và niêm mạc miệng
Viêm Lợi: Sưng Đỏ Và Chảy Máu Lợi
Viêm lợi (viêm nướu) phổ biến ở trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, chủ yếu do vệ sinh răng miệng kém. Quá trình mọc răng, dị ứng thức ăn, sữa hoặc tác dụng phụ của thuốc cũng gây viêm lợi. Trẻ mắc bệnh nền như giảm bạch cầu hoặc suy giảm miễn dịch có nguy cơ cao hơn.
Dấu hiệu viêm lợi: sưng đỏ, lợi nhạy cảm, dễ chảy máu, mảng trắng, hơi thở hôi, sốt cao, lợi lở loét, tụt nướu, nổi hạch, đau đầu, khó ăn uống.
Điều trị viêm lợi bằng vệ sinh răng miệng đúng cách (đánh răng 2 lần/ngày bằng bàn chải mềm, nước muối sinh lý hoặc thuốc súc miệng kháng khuẩn). Nếu không cải thiện, cần đưa trẻ đi khám để lấy cao răng, dùng kháng sinh hoặc điều trị chuyên sâu. Viêm nặng có thể cần phẫu thuật.
Phòng ngừa viêm lợi: Dạy trẻ đánh răng đúng cách, sử dụng chỉ nha khoa, hạn chế đồ ngọt, khám răng định kỳ 6 tháng/lần, chế độ dinh dưỡng lành mạnh.
Hướng Dẫn Vệ Sinh Miệng Cho Trẻ Sơ Sinh
Sau khi trẻ bú, cặn sữa có thể xuất hiện trên lưỡi. Để làm sạch, thực hiện các bước sau:
- Chuẩn bị: Rửa tay sạch sẽ.
- Đặt trẻ đúng tư thế: Bế trẻ hoặc đặt nằm thoải mái.
- Chuẩn bị dụng cụ: Quấn gạc mềm quanh ngón trỏ, nhúng vào nước muối sinh lý hoặc nước đun sôi để nguội.
- Làm sạch miệng: Nhẹ nhàng mở miệng trẻ, lau sạch vòm miệng, massage nướu, chà lưỡi theo chuyển động tròn. Đưa ngón tay từ gốc lưỡi ra ngoài để loại bỏ cặn sữa.
Lưu ý: Không đưa ngón tay quá sâu; không vệ sinh ngay sau khi ăn; vệ sinh ít nhất 1 lần/ngày.
Vệ sinh răng miệng cho bé sơ sinh: Các bước đơn giản nhưng hiệu quả
Chăm sóc răng miệng cho trẻ sơ sinh đúng cách giúp ngăn ngừa bệnh lý và tạo nền tảng cho hàm răng khỏe mạnh sau này. Hãy tham khảo thêm thông tin hữu ích khác trên Cachchamcon.com để có thêm kiến thức chăm sóc sức khỏe toàn diện cho bé yêu của bạn!
